Azərbaycan tarixi (humanitar fakültələr üzrə) kafedrası 1941-ci ildə fəaliyyətə başlamışdır. 1991-ci ildən müstəqil kafedradır. Kafedraya 1991-2004-cü illərdə prof.Qurban Bayramov rəhbərlik etmişdir. 2001-ci ildə kafedranın bazasında yeni Azərbaycan tarixi (humanitar fakültələr üzrə) kafedrası yaradılmışdır.
2011-ci ildən etibarən kafedra müdiri dosent Azad Rzayevdir. Dosent Azad Rzayev XIX əsrlərdə Azərbaycanın siyasi-sosial, iqtisadi, mədəni məsələlərini tədqiq edir. 30-dan çox elmi əsərin müəllifidir.
Hazırda kafedrada t.e.d., professor Fəzail İbrahimli, t.e.d., professor İbrahim Zeynalov, t.e.d., professor Elmira Muradəliyeva, t.e.d., professor əvəzi Nuru Məmmədov, t.e.d., professor əvəzi Cəmilə Rüstəmova, dosent A.Ə.Rzayev, dosent Kəmalə Nəcəfova, dosent Xumar Səfərova, dosent Boran Əziz, dosent Sevda İsmayılova, dosent əvəzi Ələmdar Şahverdiyev, dosent əvəzi Arifə Adıgözəlova, baş müəllim Vaqif Nəbiyev, müəllimlər - t.ü.f.d. Təhminə Aslanova, t.ü.f.d. Xoşqədəm Qarayeva , t.ü.f.d. Kəmalə Qurbanova, İsa Quliyev, Rəşad Cabarov və Gülnarə Sədrəddinova, habelə 1 tədris-köməkçi heyət böyük laborant – Rəna Məlikli çalışır.
Kafedra ölkədə Azərbaycan tarixi problemlərinin ən mühüm tədqiqat mərkəzlərindəndir. Elmi araşdırmalar yeni və müasir dövrədək Azərbaycanın çoxsaylı problemlərini əhatə edir.
Kafedranın əməkdaşları tərəfindən müxtəlif illərdə «Heydər Əliyev və Azərbaycan tarix elmi» Q.M.Bayramov); «İslahatdan sonrakı dövrdə Azərbaycanda torpaq icarə münasibətləri» (L.L.Həsənova); «Azərbaycan torpağından axan qan – neft seli və torpaq», «Города Кавказа на Великом Шелковом пути» (E.B.Muradəliyeva); «Azərbaycan kəndində sosial-siyasi proseslər. 1920-1930-cu illər» (F.F.İbrahimli); «Azərbaycanın iqtisadi və sosial inkişafı. 1970-1980-ci illər» (İ.X.Zeynalov); «Türkmənçay-1828: tarixi xronika» (K.K.Şükürov); «Z.İbrahimov. Seçilmiş əsərlər» (A.Z.İbrahimova); «Xocalı soyqırımı: səbəbləri, həyata keçirilmə üsulları və nəticələri» (B.O.Əziz); «Из истории предпринимательства в Азербайджане» (C.Y.Rüstəmova) və digər monoqrafik araşdırmalar, Azərbaycan tarixi (XIX-XXI əsrin əvvəli) mühazirələr kursu, Azərbaycan tarixinin öyrənilməsində bədii ədəbiyyat mənbə kimi ( XIX əsrin II yarısı Şimalı Azərbaycan bədii ədəbiyyatı üzrə), Dərs vəsaiti (S.A. İsmayilova) nəşr edilmişdir.